Ik ben dol op compost wc’s! Compost wc’s zijn droge toiletten, waarin de uitwerpselen en de urine met zaagsel bedekt worden.
Compost wc’s bieden zo enorm veel voordelen:
1.Ze zijn geluidloos.
2. Ze stinken niet, als je ze onderhoudt (de emmer regelmatig leeg-en schoonmaken). Toiletverfrissers zijn onnodig.
3.Door op de compost w.c. te gaan, bespaar je enorm veel liters water: daardoor verkleint dan weer je ecologische voetafdruk.
4.Doordat je zoveel water bespaart is een compost w.c. veel goedkoper dan een gangbaar toilet.
5.Het menselijke afval uit je composttoilet eindigt, goed gemengd met zaagsel, op de composthoop. Dit is wat mij betreft het leukste voordeel: na de compostering levert je droge toilet een prima compost op, die in de tuin kan gebruikt worden.
6.Op die manier is de cirkel mooi rond, en doe je aan eindeloze ecologische recyclage: je eet groenten uit de tuin, je gaat naar het toilet op de compost w.c., je gooit de compost w.c. emmer op de composthoop, en uiteindelijk gebruik je die compost opnieuw in de tuin om nieuwe groentjes mee te kweken!
Eventuele nadelen van een compost toilet:
1.Je moet, dat geef ik toe, iets overwinnen de eerste keer dat je je composttoilet moet leegmaken. Tegelijkertijd is dit een wake-up call: een conventioneel toilet is heel proper en schoon, maar enkel omdat we de viezigheid wegspoelen en in zee doen belanden! Het went overigens heel snel, en wordt na een tijdje de normaalste zaak van de wereld.
2.Je moet het leegmaken van de emmers in je weekschema opnemen. Vraag jezelf af of je het ziet zitten om ongeveer elke twee dagen naar je compostbak te lopen met de emmer van je droge wc. Heb je een groter gezin, dan zal de emmer vaker geleegd moeten worden.
3.Soms krijg je misschien verbaasde reacties. Daarom kan het helpen een tekstje met uitleg (hoe het werkt, waarom je er eentje hebt) in je composttoilet te hangen.
4.Je hebt een compostbak (en dus een tuin) nodig. In een ideale toekomst zijn er compost ophaaldiensten voorzien voor appartementsblokken, maar voorlopig is het daar helaas nog even op wachten.
5. Je hebt een zaagselbron nodig, evenals tijd en vervoer om grote hoeveelheden zaagsel op te halen. Je hebt ook opslagruimte nodig voor dit zaagsel. Wij gebruiken een bigbag onder een afdak buiten, en een grote emmer voor binnen. Bedenk ook dat het zaagsel moet zijn van onbehandeld hout, dus geen mdf-platen bijvoorbeeld! Behandeld hout is schadelijk voor je composthoop, omdat het gifstoffen bevat.
Je kan dit nadeel ook omzetten in een voordeel. Wij vonden een zaagselbron bij een vriendelijke wagenmaker in de buurt, waar het fijn is om langs te gaan.
Vanwege onze verbouwingen hadden we tevoren ruimte noch tijd om het binnen compost w.c. te bouwen en te onderhouden.
We bricoleerden wel een heel aardig buiten compost w.c. (zie foto links boven). In de zomer is het fantastisch om op dit toilet te kunnen gaan: je hoort de vogeltjes en ziet de koeien!
Maar met het korter worden van de dagen is het minder leuk om naar buiten te moeten gaan.
Ons conventionele toilet spoelde net voor de winter begon plots moeilijk door. Met alweer een stap van de verbouwingen achter de rug (en dus minder chaos en meer plaats) zette dit euvel mij aan om eindelijk eens werk te maken van het binnenshuis compost toilet (zie foto midden).
Ik kan me voorstellen dat heel wat mensen huiverig tegenover een droge wc binnenshuis staan. Je moet inderdaad rekening houden met een aantal zaken opdat het niet gaat stinken, en opdat je geen vliegen krijgt.
Maar… we hebben de binnen wc nu al een tijdje in gebruik, en ik moet zeggen dat ik enorm tevreden ben! Eerlijk waar: er is geen stank.
Ik heb al veel ergere stank ervaren in conventionele toiletten, bijvoorbeeld als ik vlak na iemand anders naar het toilet moest. De geur hangt er dan echt nog, ook al heeft de voorganger doorgetrokken en netjes de wc-borstel gebruikt! Bij mijn binnen compost wc is er geen stank: het zaagsel absorbeert alle geurtjes! Dit betekent echter niet dat er helemaal geen stank aan te pas komt.
De stank, daar krijg je mee te maken wanneer je het wc (de emmer dus) op de composthoop leegt, en wanneer je de emmer schoonmaakt. Als je weinig tijd hebt, volstaat het om de emmer even uit te spoelen en eventueel vuil aan de randen met een wc borstel schoon te maken. Heb je wat meer tijd, dan is het goed om vijf minuten een bodempje azijn, of heet water en sodakorrels, in de emmer te doen, waarna je hem grondig schoonborstelt.
Ook wanneer ik de nieuwe, lege emmer opnieuw in het toilet plaats, hangt er nog een beetje urinegeur (echt niet veel hoor, vergelijkbaar met een conventioneel toilet.) Ik los dit geurprobleempje op door even een lucifer af te strijken, of door een wierookstokje.
Enkele tips:
- In ons gezin zijn we slechts met twee personen. Een groter gezin zal sneller “emmers vullen”. In dat geval is het handig als je meerdere passende emmers hebt. Zet eventueel al een aantal emmers met een laagje zaagsel erin klaar op een rijtje. En werk met een beurtrol, zodat je niet elke dag het toilet hoeft leeg te kappen.
- Geef je een feestje of verwacht je bezoek? Zorg dan voor voldoende klaarstaande emmers. Hang een briefje op het toilet dat men je even roept als de emmer vol is. Een tekst met uitleg over hoe het toilet werkt en wat de voordelen zijn, is ook belangrijk.
- Het is belangrijk om een “leverancier” van zaagsel in de buurt te hebben. Het is eveneens belangrijk dat het zaagsel dat je gebruikt afkomstig is van bomen, en dus niet van bewerkte meubels. Dan is de kans immers groot dat er lijm en andere rommel in zit, en dat wil je niet als uiteindelijke compost gebruiken.
- Een ruime opbergplek (buiten) voor het zaagsel is belangrijk. Bigbags onder een afdak werken prima.
- Uitwerpselen stinken amper, en al helemaal niet als je ze met zaagsel bedekt. Wat voor stank zorgt, is urine. Mijn vriend plast meestal buiten, en soms gebruik ik (bv ‘s nachts) een po. De in een po opgevangen urine kan je dan weer als bijzonder effectieve meststof (verdund met water) toedienen aan je kamerplanten of tuingroenten.
- Om urine goed op te vangen zodat het niet gaat stinken kan je krantenpapier of verscheurde wc-rolletjes aan je emmer toevoegen. Ook biologisch afbreekbare kattenbakkorrel kan een uitkomst bieden! Kijk wel goed na of de kattenbakkorrel op de composthoop mag, dit wordt vermeld op de verpakking.
- Heb je in huis geveegd, en het vuil in een blik gestofferd? Ook dat mag in je compostwc, zolang het gewoon stof en zand is (geen plastic bv).
- Ook haar van onze hond gaat in het composttoilet en zo mee op de composthoop. Onze ervaring is dat het heel snel verteert.
- Eventueel kan zelfs je keukenafval in je wc – zolang je het maar met zaagsel bedekt.
- Naar het schijnt bevorderen menselijke nagels en haar de werking van de composthoop. Ook die mag je dus in de droge wc emmer gooien!
Intussen hebben we onze compost wc binnen al een hele tijd in gebruik en hebben we de voor- en nadelen helemaal op een rij.
Voordelen:
1. Ons waterverbruik is drastisch gedaald! Dat scheelde zowel in onze portemonnee als in onze ecologische voetafdruk.
2. We hopen op termijn mooie en bruikbare compost voor de moestuin te hebben. Om gezonde compost te verkrijgen, zullen we de compostbakken regelmatig moeten omscheppen.
3. Het leegmaken, vernieuwen en reinigen van onze wc- emmers behoort inmiddels tot onze dagelijkse routine, het is een gewoonte geworden.
4. We zijn blij dat we recycleren: ons afval wordt compost wordt nieuw voedsel wordt opnieuw afval en daarna opnieuw compost: een eeuwige cirkel.
Nadelen:
1. Het taboe-aspect van ons composttoilet vind ik vervelend. Sinds we met ons eco-toilet gestart zijn, hebben we veel mensen over de vloer gekregen, en soms moeten die mensen naar het toilet. Wij laten hen dan de keuze: wil je ons mooie compostweeceetje gebruiken, of kies je voor het traditionele water closet. Sommige naaste familieleden kozen voor die laatste optie, evenals onze Taiwanese vrijwilligers, die vanwege hun beperkte Engels misschien ook de bedoeling niet begrepen…
Onlangs had ik twee oude schoolvriendinnen over de vloer. Ik had hen al lange tijd niet meer gezien, en na een rondleiding door de tuin moest er eentje naar het toilet. Toen kon ik het om een of andere reden echt niet opbrengen om haar over ons compost wc te vertellen. Zie je, wij zijn namelijk al “anders” in zo ongelofelijk veel aspecten dan andere mensen.
Wij
- eten veganistisch
- werken deeltijds
- hebben geen koelkast
- geen eigen auto, en ik heb geen rijbewijs
- we kopen bijna altijd biologisch, ecologisch en fairtrade
- we nemen het vliegtuig niet (meer)
- we kweken voor een groot deel onze eigen groenten
- we hebben geen nette gazon, maar een soms erg wilde permacultuurtuin …
Enzovoort enzoverder. Soms voel ik me een halve alien… En dus had ik die namiddag ineens echt geen zin meer om ook nog uit te leggen aan mn vriendinnen van vroeger: oh ja, en we hebben ook nog een abnormale wc! Ik heb haar gewoon het normale toilet laten zien en mijn mooie compostwc… die verzweeg ik. Achteraf schaamde ik me DAAR dan weer over: wij leven zo ecologisch mogelijk, en daar zouden we ons allesbehalve over mogen schamen! Maar het toilet, das zo’n taboe onderwerp… Dus dat vind ik ‘n groot nadeel: dat ik me soms ongemakkelijk voel als ik doodnormale mensen het concept van ons composttoilet moet uitleggen.
2. Geur. Ik zal eerlijk zijn: soms kan een compost wc echt stinken. Dan bedoel ik vooral als je het buiten op de composthoop leegmaakt. Als je het gewoon met veel zaagsel bedekt is het probleem alweer opgelost. Onlangs hadden we een vrijwilligster in huis, die, in tegenstelling tot de Taiwanezen, een compost wc heel normaal leek te vinden. Zij maakte er wel gebruik van. En dat roken we!
Nu, in een normaal wc kan de geur van de persoon voor je ook lang blijven hangen. Alleen word je bij een eco- wc wel iets harder geconfronteerd met het afval van een persoon die niet tot je gezin behoort! Ik loste het op door af en toe een lucifer af te strijken.
Wat hebben we geleerd?
1. Dat het veel beter is om met meerdere emmers te werken. Dan heb je altijd een schone, met een laag haksel gevulde emmer klaarstaan.
2. Dat het soms moeilijk is om je principes in de praktijk aan mensen verkocht te krijgen.
