Is klimop een wurger?

Vaak wordt gedacht dat klimop in een boom een slecht idee is. Klimoptakken worden van boomstammen gesleurd of met de kettingzaag weggezaagd. Jammer is dat, want klimop doet niemand kwaad. Integendeel, klimop schept een prettige biotoop die gunstig is voor allerlei leven onder en rond een boom.

 

Eerst een woordje uitleg over de manier waarop sommige slingerplanten hun gastheer kunnen wurgen. Slingerplanten maken lange slingerende takken aan die zich rond een stam wikkelen zodra ze die vinden. Seizoen na seizoen groeien de takken verder als een spiraal naar boven, waarbij ze alsmaar dikker worden, het gaat immers om houtige planten die net zoals een boom hout aanmaken en in omvang toenemen. Doordat de slingerplant zich vast om de stam gewikkeld heeft, begint het snel te knellen, tot de druk zodanig hoog wordt dat de sapstroom in de stam belemmerd wordt en de boom waar de slingerplant ingroeit, dood gaat. Voorbeelden van slingerplanten zijn blauwe regen, kiwi en kiwibes. Een inheemse houtige slingerplant is bijvoorbeeld kamperfoelie, maar die heeft nauwelijks diktegroei en is niet in staat om gastheren te wurgen, tenzij een jong, verzwakt boompje of struik. Klimop hoort niet thuis in die opsomming, want dat is helemaal geen slingerplant. Klimop maakt geen lange slingerende takken aan, wel traag maar gestaag groeiende takken die recht naar boven groeien en zich aan de gastheer vasthouden met vele kleine hechtworteltjes. Wurgen doet deze vriendelijke klimmer dus helemaal niet.

Er wordt ook wel eens gezegd dat klimop te zwaar wordt in de boom en daardoor diens stabiliteit aantast. Dat kan soms wel een keer gebeuren, maar over het algemeen heeft de boom ruim de tijd om zich aan te passen aan het toenemende gewicht van klimop, het is zoals gezegd een relatief trage groeier. Daardoor krijgt de boom genoeg tijd om extra hout aan te maken waar het nodig is om netjes recht te blijven staan en zijn takken voldoende te verstevigen voor het extra gewicht. Ze groeien dus gewoon samen op, maar niet in rechtstreekse symbiose: klimop neemt geen voedingsstoffen of water van de boom weg en geeft ook niets terug. Wat klimop wél doet is een gunstig klimaat creëren rond de boom, waar vochtigheid in balans gebracht en temperatuur getemperd wordt. Het is ook niet zo dat klimop helemaal de kruin van de boom overneemt zodat die niet meer aan fotosynthese kan doen. Klimop houdt niet zo van veel zon en blijft liever onder het bladerdek. Een boom wordt ooit wel eens oud of ziek en dan laat hij takken vallen en sterft hij uiteindelijk. Verkeerdelijk wordt de schuld dan soms op de klimop geschoven …

Klimop vormt een ideale biotoop voor insecten en vogels, voor schimmels en bacteriën, waarvan vele een gunstige invloed hebben op de boom. In het najaar zitten de geurige klimopbloesems overvol met bijen, vliegen en vlinders. Een vogel die verzot is op de bessen van klimop en graag nesten bouwt onder de altijdgroene bladeren is de merel. Voor ons zijn de bessen niet eetbaar, maar we kunnen van de bladeren wel een zacht schoonmaakmiddel maken, ze hebben een hoog gehalte aan saponinen, zeepstoffen. Mensen denken het telkens weer beter te weten dan de natuur zelf, maar klimop is onschuldig, laten we dus gewoon genieten van de bijzondere aanblik van het dikke donkergroene deken rond de boom en van het mooie merelconcert dat hij ‘s morgens en ‘s avonds geeft.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.